Mentoring a coaching – czym się różnią?

Mentoring i coaching to interaktywne procesy, które zachodzą w równorzędnych, partnerskich relacjach: mentor/ka – mentee oraz coach/ka – coachee. Tym, co różni te dwie relacje, jest podejście do procesów oraz dobór narzędzi. Coach/ka pracuje przy założeniu, że to klient zna najlepszą dla siebie odpowiedź i wykorzystuje przede wszystkim narzędzia oparte o stawianie pytań. Mentor/ka natomiast do rozwiązań zaproponowanych przez klienta może dodawać swoje, więc mentor/ka oprócz poszerzania perspektywy, oferuje również transfer wiedzy.

W tym artykule przyjrzymy się pojęciom coaching i mentoring. Co je łączy? Czym różnią się od siebie mentoring i coaching? Kiedy warto skorzystać z wybranej formy wsparcia? Zapraszamy do lektury!

Czym jest mentoring?

Specjaliści zajmujący się mentoringiem wskazują, że współcześnie używa się ponad 50 definicji mentoringu. Jedne eksponują określone aspekty i cechy mentoringu, a inne koncentrują się na działaniach mentora lub narzędziach stosowanych w ramach procesu mentoringowego. W artykule Czym jest mentoring? pochyliliśmy się szczegółowo nad sposobami definiowania mentoringu, mentora i mentee. Mówiąc ogólnie: mentoring można określić jako relację między mentorem i mentee, nakierowaną na opiekę i wsparcie osoby mentorowanej przez doświadczonego eksperta, której celem jest rozwój kompetencji i potencjału mentee.

Czytaj także: Kto to jest mentor i jakie powinien mieć cechy?

Mentoring może dotyczyć holistycznego rozwoju i wsparcia w dowolnej sytuacji zawodowej. Przykładowo może być ona związana z rozwojem czy wybiorem ścieżki kariery, koniecznością podjęcia trudnej decyzji biznesowej lub personalnej, przygotowaniem i/lub prezentacją strategii biznesowej lub biznesplanu, zarządzania czasem, energią lub emocjami. Mentoring może być realizowany zarówno w ramach pojedynczych sesji interwencyjnych, jak i rozbudowanych procesów mentoringowych, obejmujących kilka lub kilkanaście spotkań, dowolnie rozłożonych w czasie.

Czym jest coaching?

Coaching jest procesem zachodzącym w równorzędnej relacji między coachem a coachee. Proces coachingu nastawiony jest na realizację celu lub celów określonych w procesie coachingowym, w oparciu o potencjał i zasoby coachee. Podobnie jak w przypadku mentoringu – w literaturze fachowej istnieje wiele definicji coachingu.

Definicja coachingu

Joseph O’Connor, trener w zakresie coachingu i programowania NLP, określa coaching jako proces doskonalenia kompetencji w konkretnym obszarze. Robert Dilts, międzynarodowy trener i coach NLP, twierdzi, że technika coachingu polega na wydobywaniu mocnych stron człowieka oraz wspieraniu go w omijaniu osobistych barier, stojących mu na drodze do osiągnięcia określonych celów. John Whitmore, współtwórca EMCC, opisuje coaching jako narzędzie odblokowujące potencjał danej osoby, pozwalający na maksymalizację jej dokonań.

European Mentoring & Coaching Council (EMCC) definiuje coaching jako profesjonalnie prowadzony proces, którego celem jest inspirowanie klientów do maksymalizacji ich potencjału osobistego i zawodowego, poprzez wskazywanie alternatywnych sposobów podnoszenia lub poprawy ich kompetencji. Coaching ma więc charakter ustrukturyzowany i transformacyjny, może być prowadzony w odniesieniu do pojedynczej osoby lub grupowo. David Cluterbuck, założyciel EMCC, podkreśla, że coaching nieustannie ewaluuje i upodabnia się do swojego starszego krewnego, mentoringu. Coraz częściej bowiem relacja coach – coachee opiera się właśnie na kształtującej rozmowie, podczas której coachee jest zachęcany do pogłębionej refleksji nad sobą i rozwijania się.

Czego może dotyczyć coaching?

Coaching może dotyczyć rozwoju, uwalniania potencjału i rozwiązywania konkretnych problemów czy wyzwań, zarówno w sferze życia osobistego, jak i zawodowego. Coachowie pracują z klientami m.in. w zakresach związanych z pracą zawodową i rozwojem kariery, biznesem, finansami, a także ze zdrowiem i relacjami interpersonalnymi. Coaching relacji może skupiać się na wspieraniu coachee w sferze kontaktów międzyludzkich – osobistych i zawodowych. Proces coachingu relacji opiera się przede wszystkim na usuwaniu blokad stojących na drodze do budowania relacji  oraz wskazywaniu coachee jej/jego mocnych stron w zakresie budowania i pielęgnowania relacji. W każdym procesie coachingowym określony jest jego cel wraz z miarami realizacji.

Mentoring vs coaching. Mentor/ka a coach/ka, mentee a coachee

Mentoring ma zdecydowanie dłuższą historię i szerszy zakres oddziaływania. Mentor to osoba posiadająca wiedzę ekspercką, będąca autorytetem w swojej dziedzinie i potrafiąca umiejętnie dzielić się swoim doświadczeniem. Do mentora zwracasz się w sytuacjach, w których chcesz się rozwijać, poszerzając i pogłębiając swoje kompetencje. Co więcej, możesz zrobić to również, gdy potrzebujesz holistycznego wsparcia i inspiracji.

Mentoring a coaching – różnice. Przykład

Różnice między coachingiem a mentoringiem najłatwiej wyjaśnić na przykładzie… sportowym. Przyjrzyjmy się, jak w tym kontekście wyglądać będzie coaching i mentoring. Co je łączy, a co różni?

• Coachee w procesie coachingu może szukać dla siebie optymalnych rozwiązań, wybierając z szerokiego spektrum np. dyscyplin sportowych czy metod treningowych. Efektem coachingu może być dowolna zmiana, również taka, która w zasadniczy sposób odbiega od początkowych założeń. Sukcesem zaś  dowolne osiągnięcie, które coachee uzna za motywujące i godne jego starań. Może to być zarówno zdobycie pierwszego miejsca w zawodach, jak i samo zakwalifikowanie się do zawodów bądź poprawienie swojego życiowego rekordu.
• Mentee w procesie mentoringu pracuje na określonej bazie własnych kompetencji. Celem jest zawsze osiąganie lepszych wyników i/lub podnoszenie kompetencji w konkretnej dyscyplinie. Podczas gdy coachee będzie pod okiem coacha wybierał najlepszą dla siebie dyscyplinę sportu, mentee będzie poruszał się w ramach jednej dyscypliny, szukając optymalnych narzędzi i metod treningowych oraz metod motywacyjnych. W rezultacie będzie sukcesywnie podnosił swoją sprawność i osiągał coraz lepsze wyniki.

Coach a mentor – różnice i podobieństwa. Podsumowanie

Mentoring i coaching to procesy oparte na relacjach mentor – mentee oraz coach – coachee. Celem mentoringu i coachingu jest zawsze wsparcie osoby korzystającej z usług mentora lub coacha. Mentoring i coaching mogą dotyczyć zarówno życia osobistego, jak i zawodowego. Czym różni się coaching od mentoringu? Podsumowując: coach nie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem, opierając się w relacji wyłącznie na zasobach coachee. Ponadto, mentor/ka do swojej pracy dodaje bezcenny transfer wiedzy.

Czujesz się gotowy na podjęcie pracy z Mentorką/Mentorem? Wybierz go dla siebie już teraz na MentorNow